Prawa UX, o których warto pamiętać

Prawa UX

Wszystko zaczęło się w 1990 roku, gdy informatyk Jakob Nielsen stworzył 10 praktycznych zasad zwanych „heurystykami Nielsena” lub „heurystykami użyteczności”. Do dziś tymi zasadami kierują się profesjonaliści zajmujący się projektowaniem UX. Od czasu ich wymyślenia powstało znacznie więcej różnych praw w tej dziedzinie. Dlaczego? Cóż, zadowalające efekty są często wynikiem przestrzegania dobrze przemyślanych wytycznych. Skoro więc działają one praktycznie u wszystkich, czemu miałyby nie sprawdzić się w Twoim przypadku?

W dzisiejszych czasach świat online jest przesycony milionami stron internetowych, aplikacji, produktów i usług. Dlatego też, aby odnieść sukces, musisz wyprzedzić konkurencję! Jak tego dokonać? Tworzyć wiarygodne i łatwe w odbiorze teksty oraz pamiętać o dobrze zaprojektowanym layoucie strony lub aplikacji mobilnej. Zaskoczyć może Cię fakt, że aby wyróżnić się na tle przeciwników, niezbędna jest znajomość ogólnych zasad i odpowiednie ich stosowanie. W końcu nawet, aby (mądrze) łamać zasady, najpierw trzeba je poznać!

„Dopasowanie systemu do świata rzeczywistego”

Druga heurystyka Jakoba Nielsena to istotna zasada, którą każdy wydawca internetowy może wdrożyć już na etapie tworzenia treści. „Dopasowanie systemu do świata rzeczywistego” oznacza między innymi mówienie językiem swojego użytkownika i stosowanie odpowiedniego „tone of voice”, czyli tonu komunikacji. Pomyśl o osobie, do której potencjalnie kierujesz swoją twórczość. Spróbuj zadać sobie pytania określające jej zachowania, pochodzenie, a może nawet przekonania. Czy są to profesjonaliści w Twojej dziedzinie, czy raczej mogą mieć problemy ze zrozumieniem skomplikowanego żargonu? Gdy zdobędziesz tę wiedzę, dostosowanie się do potrzeb Twoich odbiorców będzie o wiele łatwiejsze.

Co więcej, ludzie co prawda mają tendencję do spędzania coraz więcej czasu online, jednak większość naszego życia nadal toczy się offline. Dlatego też warto zastanowić się nad tym, jak wygląda codzienność naszych użytkowników, ich zwyczaje, a nawet, jakie zbliżają się ważne święta państwowe, czy religijne. Na przykład, jaki byłby sens publikowania treści związanych z Wielkanocą w okresie Bożego Narodzenia? O ile nie próbujesz namówić ludzi do wieszania jajek obok skarpet na ich świątecznych kominkach, nie jest to zbyt dobry pomysł!

Prawo Jakoba

Internauci każdego dnia odwiedzają dziesiątki różnych serwisów internetowych oraz aplikacji mobilnych, więc z ogromnym prawdopodobieństwem spędzają większość czasu w innych zakątkach sieci niż Twój. I o tym właśnie mówi prawo Jakoba. Czwarta heurystyka głosi, że nie warto „wymyślać koła na nowo”, a raczej przestrzegać pewnych ustalonych konwencji. Dzięki temu unikniesz sytuacji, w których użytkownicy zmuszeni są uczyć się nowych rzeczy, by móc korzystać z Twoich treści.

To bardzo istotne, aby nie zmuszać użytkowników do wykonywania nowych czynności. Gdy nie będą musieli poświęcać na to czasu i energii, będą mogli skupić się na powodzie, dla którego odwiedzili Twoją stronę lub aplikację. Istnieją pewne ogólne tendencje, będące owocem ludzkich preferencji. Na przykład, zapewne zauważyłeś, że większość przepisów umieszczanych online zaczyna się listą składników, mimo że najważniejszym ich elementem jest sam przepis. Jest tak dlatego, że zgodnie z dobrymi praktykami UX, w tym konkretnym przypadku ludzie chcą wiedzieć z góry, czy mogą przygotować dane danie, czy będą zmuszeni najpierw zrobić zakupy. Zerwanie z tą „tradycją” nie byłoby raczej najlepszym pomysłem, ponieważ mogłoby to dostarczyć użytkownikom nieprzyjemnych wrażeń. Niestety, ludzie znacznie łatwiej zapamiętują niefortunne wydarzenia, niż te dobre. Dlatego to tak ważne, by zachować ostrożność podczas projektowania!

Efekt pozycji szeregowej

To doskonały przykład błędu poznawczego, który jest niczym innym jak systematycznym błędem – zniekształceniem wywoływanym przez ludzki mózg, mającym miejsce, gdy przetwarzamy i interpretujemy otaczający nas świat. Serial Position Effect, bo tak nazywa się oryginalnie, występuje, gdy ludzie przewijają, omijają część Twoich treści. Kluczowe jest tu zauważenie, że użytkownicy mają tendencję do zapamiętywania pierwszego i ostatniego elementu w serii. Teraz więc już wiesz, gdzie umieszczać najważniejsze informacje, dane lub CTA (czyli przyciski i stwierdzenia wzywające do wykonania danej czynności). O innych tendencjach poznawczych związanych z internetem dowiesz się z naszego artykułu „Najbardziej skupiające uwagę miejsca na stronie”.

Prawo Postela

Krótko mówiąc, prawo to stanowi, że powinniśmy być elastyczni w kwestii tego, co akceptujemy i konserwatywni w stosunku do tego, co tworzymy. Z punktu widzenia UX zwykle oznacza to akceptację danych wprowadzanych przez użytkowników, na przykład, w formularzach kontaktowych, zawierających niewielkie błędy językowe, niewłaściwą pisownię małych i wielkich liter. Podobnie jest z kwestią moderacji sekcji komentarzy, gdzie staramy się być jak najbardziej liberalni w ich akceptowaniu (o ile nie stanowią poważnego naruszenia naszych zasad), ponieważ pozwolenie publiczności na zabranie głosu to świetny sposób na budowanie silnych relacji z użytkownikami. Jeśli jednak chodzi o nasze treści, powinniśmy być wobec nich bardziej surowi i zwracać szczególną uwagę na ich poprawność. Warto pamiętać, by zawsze dwukrotnie sprawdzać źródła informacji, pisownię i ogólny obraz tego, co zamierzasz opublikować. W ten sposób unikniesz ewentualnych błędów, literówek i wszelkich innych niechcianych rzeczy, które mogą sprawić, że użytkownicy będą postrzegać Cię i to, co tworzysz, jako nieprofesjonalne lub niechlujne.

Zasada Pareta

20% Twoich wysiłków przyniesie 80% pożądanych efektów – z kolei 80% Twojej pracy może przynieść jedynie 20% zadowalających efektów. Co to oznacza i co należy zrobić z tą wiedzą? Pozwoli Ci ona trafnie ukierunkować swoje wysiłki, czas i energię w to, co naprawdę ma znaczenie, aby właśnie tam zapewniać najwyższą jakość. Możesz na przykład przeanalizować główne źródła generujące ruch na Twojej stronie. Jeśli zauważysz, że zdecydowana większość pochodzi z Twojego profilu na Facebooku, prawdopodobnie jest ku temu jakiś powód! Wówczas będziesz mógł zastanowić się, czy jednoczesna praca nad czasochłonnymi strategiami i produkowanie materiałów na TikToka, Twittera, Instagrama, czy YouTube’a ma sens, czy może jednak lepiej byłoby całkowicie skupić się na Facebooku i docierać tam do jeszcze większej ilości osób!

Próg Doherty’ego

Zgodnie z wytycznymi artykułu opublikowanego na łamach IBM Systems Journal w 1982 roku, standardowy czas reakcji komputera wynosi 400 milisekund. Dlatego też konieczna jest optymalizacja stron internetowych, aplikacji i zasadniczo wszystkiego, co tworzysz w internecie. Niezoptymalizowana strona może ładować się zbyt długo, przez co użytkownicy mogą zdecydować się na opuszczenie Twojej witryny, zanim nawet będą mieli szansę zobaczyć, co masz do zaoferowania. Sprawdź, co warto zoptymalizować na swojej stronie, aby usprawnić jej działanie. Jeśli natomiast chodzi o monetyzację, dobrą wiadomością jest to, że wszystkie procesy prowadzące do wyświetlenia reklam programmatic, dopasowujących się do preferencji użytkowników, zajmują jedynie kilkadziesiąt milisekund. Na całe szczęście w internecie nie ma ograniczeń prędkości!

Podsumowując

Jak to możliwe, że istnieje zbiór zasad, które odnoszą się jednocześnie do tysięcy produktów, stron internetowych i aplikacji z przeróżnych branż i dotyczących zupełnie innych tematów? Jako ludzie i jako społeczeństwo mamy tendencję do podobnych schematów zachowań, sposobów myślenia i postrzegania otaczającego nas świata. Profesjonaliści działający w dziedzinie UX wyciągnęli wnioski właśnie na podstawie obserwacji użytkowników. Dzięki temu wydawcy mogą weryfikować swoją twórczość pod kątem oczekiwań odbiorców. W końcu uwzględnienie User Experience może przynieść jedynie dobre efekty! To, jak czują się Twoi odbiorcy, może poważnie wpłynąć na ruch, a ostatecznie na Twoje przychody z reklam. Istnieją oczywiście różne sposoby zwiększania swoich zarobków, jednak nie musisz się tym przejmować – jako Twój partner w monetyzacji z pewnością Ci w tym pomożemy, abyś Ty mógł skupić się na swoich treściach!